Sức hấp dẫn của nhiên liệu không gây ô nhiễm

Tin tức chung
Facebook0
LinkedIn
Xe chạy bằng nhiên liệu hydro vẫn liên tục gặp thất bại, nhưng doanh nhân Trevor Milton nghĩ rằng cuối cùng anh sẽ thành công.

TREVOR MILTON HÙNG DŨNG TIẾN VỀ PHÍA 2.000 KHÁN GIẢ của mình trong chiếc xe năng lượng xanh hoành tráng – một chiếc xe chở bia màu đỏ do tám chú ngựa Budweiser Clydesdales kéo. “Chúng đại diện cho cách nước Mỹ được xây dựng,” anh nói về những con ngựa to lớn.

Khán giả, một nhóm gồm những người điều hành xe tải, chủ hàng, nhà báo và đại diện của AnheuserBusch InBev, hò reo cổ vũ trong trung tâm tổ chức sự kiện ở Scottsdale, Arizona, nơi Nikola Motor đang tổ chức tiệc ra mắt tháng tư. Sau đó là bài diễn thuyết của Trevor. Giống như động cơ diesel đã thay thế nhóm ngựa Clydesdales, một nguồn nhiên liệu mới sẽ khiến dầu mỏ trở nên lỗi thời: nhiên liệu hydro.

Sức hấp dẫn của nhiên liệu không gây ô nhiễm - ảnh 1

Trevor Milton, sáng lập và CEO của Nikola, đứng trước chiếc xe đầu kéo Nikola tại trụ sở của công ty ở Phoenix. Xe tải chạy bằng nhiên liệu hydro sẽ thành công trong khi xe hơi không thành công vì “với xe tải, bạn có thể tạo ra lợi nhuận cao, khối lượng thấp.”

Hydro, nguyên tố phong phú nhất trong vũ trụ, là nhiên liệu không khí thải. Chuyển đổi nó thành điện, và các phụ phẩm duy nhất là nước và nhiệt. Hydro, theo người sáng lập và CEO 37 tuổi của Nikola, có thể cung cấp năng lượng cho xe tải hạng nặng. Một pin nhiên liệu được đưa vào và tạo ra dòng điện để cung cấp năng lượng cho động cơ điện.

Năng lượng hydro đã là ảo ảnh lôi cuốn trong suốt sáu thập niên. General Motors công bố nguyên mẫu Electrovan chạy bằng nhiên liệu hydro năm 1966 nhưng chưa bao giờ thương mại hóa được. Cổ phiếu của Ballard Power, công ty tiên phong về pin nhiên liệu, đã tăng lên 140 USD vào năm 2000 nhưng hiện đang giảm xuống dưới 5 USD.

Tổng thống George W. Bush đã rót tiền thuế vào nghiên cứu xe chạy bằng nhiên liệu hydro, nhưng hiện chỉ có dưới 7.500 xe chạy bằng pin nhiên liệu hydro trên đường phố Hoa Kỳ.

Từ một trụ sở ở Phoenix cũng sẽ là nơi xây dựng nguyên mẫu xe đầu kéo, Milton đã huy động được hơn 500 triệu USD từ các nhà đầu tư như nhà sản xuất xe hạng nặng châu Âu CNH Industrial, công ty sản xuất và công nghệ khổng lồ Bosch, quỹ đầu cơ ValueAct, nhà máy năng lượng mặt trời Hanwha của Hàn Quốc, công ty năng lượng Nel Hydrogen của Na Uy và Worthington Industries, hãng sản xuất kim loại.

Anh cần ít nhất 1 tỉ USD để xây dựng nhà máy ở Coolidge, Arizona, cho vận hành những chiếc xe tải đầu tiên và mở 10 trạm tiếp nhiên liệu ở California và Arizona. Khoản đầu tư 250 triệu USD của CNH là giá 3 tỉ USD và đối với Milton – với tỷ lệ sở hữu hơn 40%.

Giờ đây, theo Forbes ước tính, anh có tài sản ít nhất 1,1 tỉ USD, trở thành tỉ phú xe tải chạy bằng nhiên liệu hydro đầu tiên. “Đây không chỉ là về việc sản xuất. Vấn đề là thực sự cung cấp một sản phẩm có thể cạnh tranh với động cơ diesel và đánh bại nó,” Milton nói.

Elon Musk, người sản xuất những chiếc xe Tesla chạy bằng pin đã cố gắng rất nhiều để các tài xế người Mỹ từ bỏ nhiên liệu xăng (và dự định bán một xe tải lớn chạy bằng pin), chế giễu “pin nhiên liệu ngốc ngếch” và gọi nhiên liệu hydro là “ngu ngốc.”

Tuy nhiên, thời gian gần đây, có vẻ như nhiên liệu hydro đã ít ngu ngốc hơn. Một trong những nguyên nhân là dư thừa năng lượng mặt trời ngày càng tăng ở phía Tây Nam gợi mở khả năng hút hết năng lượng dư thừa vào giữa trưa để tạo ra nhiên liệu hydro rẻ tiền mà không cần nước. Còn một nguyên nhân khác: Pin không phù hợp với vận tải đường dài. Chúng mất một khoảng thời gian để sạc lại, và lại còn nặng nề.

Cỗ máy của Nikola công suất 1.000 mã lực gồm bình sợi carbon, pin nhiên liệu, nhiên liệu hydro có thể vận hành xe tải 18 bánh trọng tải chín tấn  đi xa 1.200km. Nikola cho biết, cùng điều kiện vận hành tương tự trong cùng cự ly, xe điện chạy bằng pin lithium-ion tăng thêm 2,5 tấn tải trọng.

Đơn đặt hàng 800 chiếc xe đầu kéo Nikola của AB InBev, được thuê trong bảy năm với giá trị lên tới 1 triệu USD mỗi chiếc (bao gồm cả nhiên liệu), hiểu theo cách nào đó, là một phương thức chứng minh cho nhiên liệu hydro.

Nếu Nikola có thể cung cấp xe tải, hãng bia này sẽ sử dụng chúng để chuyên chở Budweiser từ bờ biển phía Tây đến trung tâm phân phối cách đó hàng trăm kilômet. Và cũng vậy, nếu cung cấp được xe tải, Nikola sẽ thu về 10 tỉ USD tiền đặt hàng trước từ các công ty như nhà vận tải U.S. Xpress.

Sức hấp dẫn của nhiên liệu không gây ô nhiễm - ảnh 2

Milton là không phải là người duy nhất nhìn xa về nhiên liệu hydro. Hyundai rót 6,7 tỉ USD vào các dự án hydro. Vào tháng Bảy, nhà sản xuất động cơ Cummins mua Hydrogenics, hãng sản xuất pin nhiên liệu, với giá 290 triệu USD.

Năm tới, GM và Honda mở nhà máy sản xuất pin nhiên liệu trị giá 85 triệu USD ở Michigan và Toyota sẽ mở nhà máy lọc dầu tại cảng Long Beach để biến phân bò thành hydro, cung cấp nhiên liệu cho xe tải điện mà họ phát triển với Kenworth.

Milton làm thợ hàn trong garage một thời gian rất dài. Từ khi lên sáu, anh bị ám ảnh bởi cách mọi thứ hoạt động trong chuyến đi tàu do cha anh, quản lý về hưu của Union Pacific, sắp xếp. Anh đã thử học đại học ở Utah nhưng bỏ học sau chưa đầy sáu tháng.

Chuyến đi làm nhiệm vụ cho giáo phái Mặc Môn đến các khu ổ chuột ở Brazil khiến anh suy nghĩ về các vấn đề to lớn hơn, đặc biệt là các vấn đề môi trường. “Đó có lẽ là một trong những khoảnh khắc khai mở lớn nhất trong cuộc đời tôi,” anh chia sẻ.

Năm 2010, anh thành lập dHybrid Systems, một hãng thiết kế hệ thống cung cấp nhiên liệu khí tự nhiên cho xe tải. Năm 2014, Worthington đã mua lại doanh nghiệp đó. Milton thành lập Nikola, tuyển dụng người cố vấn cũ của mình tại Worthington, Mark Russell, làm chủ tịch của công ty khởi nghiệp.

Milton đặt mục tiêu sản xuất 25 xe tải vào năm tới và 400 xe vào năm 2021. Nếu mọi việc suôn sẻ, đến năm 2022, anh sẽ tạo ra 8 tấn hydro mỗi ngày từ điện tái tạo ở mỗi trạm, đủ để cung cấp năng lượng cho 250 xe tải.

Anh cho rằng mình có thể tính toán chi phí sản xuất 1kg khí hydro nén, cung cấp năng lượng tương đương với 3,8 lít dầu diesel, giảm tới 2,5 USD so với giá bán lẻ hydro của California là 14 USD. Và anh muốn mở rộng khả năng tiếp nhiên liệu của mình từ phương Tây thành mạng lưới xuyên quốc gia gồm 700 trạm năm 2028.

Thay đổi đang đến, có lẽ nhanh hơn so với những gì các nhà sản xuất xe tải động cơ diesel hình dung. Liên minh châu Âu đã thông qua các quy tắc phát thải có thể cấm xe tải chạy bằng động cơ diesel vào năm 2030; California đang có ý định tương tự.

Milton tuyên bố rằng Nikola đã dẫn trước các đối thủ của mình từ ba đến năm năm. “Cho dù theo đảng Cộng hòa hay Dân chủ hay trung lập, không có ai muốn đi bộ ra đường và hít khói diesel vào phổi,” anh nói.

(*) Bản in theo tạp chí Forbes Việt Nam số 82, tháng 3.2020
Facebook0
LinkedIn

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai.